ESİR ŞEHRİN İNSANLARI-KEMAL TAHİR

İTHAKİ,2005

463 SAYFA

Kemal Tahir'in Esir Şehir Üçlemesinin ilk kitabı.

İstanbul işgal altındadır.Kamil Bey bir paşa oğludur.Büyük bir mirasa konmuştur.Uzun yıllar yurt dışında kaldıktan sonra eşi ve kızıyla İstanbul'a döner. Yurt dışında elindeki paranın büyük bir kısmını bitirmiştir.İstanbul'daki mülklerinin çoğu da işgal sırasında yanmıştır.İstanbul'da oturacak evi dahi kalmamıştır.Eşinin halasının yanında yaşamaya başlarlar ancak Kamil Bey rahat değildir,çünkü hala ve kocası şehri işgal den İngilizlerle çok sıkı ilişkiler içerisindedir.Bunun üzerine Kamil Bey Bağlarbaşı'ndaki köşkü yaşanabilecek bir yer haline getirmek için kolları sıvar.Komşusu ve arkadaşı Fuat Mahir de ona yardım eder.İşgal herkesin hayatını değiştirmiştir.Fuat Mahir de bir Kadiri Dervişi olmuştur.Sonunda Kamil Bey,ailesiyle eve taşınır. Boş zamanlarında resim yapmakta ve kitap okumaktadır.Birgün Galatasaray Lisesi'nden arkadaşı Ahmet Bey gelerek Karadayı adlı gazetenin çıkarılması için Kamil Bey'den yardım ister.Gazetenin sahibi İhsan Bey Anadolu'daki direniş hareketine verdiği destek yüzünden hapistedir.Hamile olan eşi Nedime Hanım gazeteyi tek başına çıkarmaktadır ve yardıma ihtiyacı vardır.Kamil Bey, bu teklifi sevinerek kabul eder böylece bir işe yarayacaktır.Nedime Hanım sadece gazete çıkarmamakta Anadolu'daki direniş hareketine bilgi akışı da sağlayarak yardım etmektedir.Dolayısıyla gazeteye ajanlar, polisler... gibi çok çeşitli insanlar uğramaktadır.Kamil Bey, bu hareketin içinde yer aldığı ve Anadolu'ya destek verdiği için çok memmnundur ama bu duygularını eşiyle paylaşamamaktadır.Birgün Nedime Hanım'ın hastalığında Anadolu'ya ulaştırılması gereken bir paketi ulaştırma işini Kamil Bey üstüne alır ancak çok güvendikleri Niyazi Ağabey'in ihbarıyla yakalanır ve Nedime Hanım'ı kurtarmak için bütün suçu üstüne alır. Paşa oğlu olduğu için kendisine yurtdışında bir elçilik verileceği sözüne rağmen Nedime Hanım'a ihanet etmez ve yedi yıl mahkum olur Ve üçlemenin ilk kitabı burada biter

Kitapta Nedime Hanım karakteri gerçekten çok etkileyici.Birçok insanın saygısını kazanmış güçlü ve idealist bir kadın. Koşullar ne olursa olsun umudunu kaybetmiyor.

O dönemde yazılan bütün kitaplarda olduğu gibi Anadolu-İstanbul arasındaki uçurumlar burada da vurgulanmış.

KİTAPTAN:

Kamil Bey,ömründe Yakacık'tan öteye geçmemiş bir İstanbul çocuğuydu.Anadolu hakkında zaten hiçbir fikri yoktu.İstanbul'a gezgin satıcı,apartman kapıcısı,hamal,besleme sağlayan ;sınırları belirsiz bu memleket,elbet içinde yaşayanlardan başka türlü olamazdı.Öyleyse,kendi kendisine davranıp kalkmasını,isyan ederek silaha sarılmasını ummak boşunaydı.İstanbul-İmparatorluğun başı-kubblerden kamburlarını çıkararak böyle sinmişken,Anadolu ne yapabilir ki?Hele Antalya-Konya bölgeleri İtalyanların,Antep,Maraş,Adana Fransızların,Samsun tarafları İngilizlerin,Zonguldak Fransızların işgali altında olursa...Anadolu neresi?Yunanla dövüşenler kimler?Ankara ile Mustafa Kemal mi?

Kamil Bey,fazla düşünmeden milletin-yani İstanbul'un ümitsizliğine hak verdi.